Consument betaalt te veel voor lening

Banken konden nog nooit zo goedkoop bij elkaar lenen, maar berekenen dit voordeel niet door aan de consument, blijkt uit onderzoek van Geld.nl. Hoewel de marktrente op een historisch laag niveau staat en de spaarrentes dalen, verhogen banken hun marges door de variabele rente op het doorlopend krediet niet naar beneden bij te stellen. De consument krijgt de rekening van de kredietcrisis gepresenteerd. Van de twaalf onderzochte leenaanbieders lieten er maar liefst zeven de rente op het doorlopend krediet de eerste drie kwartalen van dit jaar onveranderd. Vier aanbieders voerden een zeer geringe renteverlaging door en twee besloten zelfs tot een renteverhoging.

De variabele rente op het doorlopend krediet steeg sinds kredietcrisis flink, omdat banken bezig waren hun balansen te versterken. Ook de Euribor, de rente die banken onderling berekenen wanneer zij geld van elkaar lenen, liep vorig jaar op tot een recordhoogte van ruim 5%. Uit eerder onderzoek naar de doorlopend krediet rente bleek dat deze in april nog op het niveau van begin dit jaar stond, terwijl de Euribor inmiddels gedaald was naar bijna 1,5%. Momenteel is de Euribor nog verder gedaald tot beneden 1%. Banken konden dus nog nooit zo goedkoop geld van elkaar lenen.

Ook geld lenen bij de Europese Centrale Bank (ECB) was met een tarief van 1% voor banken nog niet eerder zo voordelig. Monique Vernooij van Geld.nl: "Opvallend genoeg is lenen voor banken duidelijk goedkoper geworden, maar gaat dat voor consumenten en bedrijven vooralsnog niet op. De rente op consumptieve leningen zakt niet of nauwelijks. Aan een doorlopend krediet van 10.000 euro is momenteel gemiddeld een rente van 8% gekoppeld. De gedaalde Euribor en ECB-rente lijken hier dus weinig effect te hebben."

Gekeken naar de spaarmarkt valt op dat banken de rente op spaarproducten in rap tempo verlagen. Vernooij: "Doordat banken goedkoop kunnen lenen bij elkaar en bij de ECB en doordat consumenten sinds het begin van de crisis veel zijn gaan sparen, heeft een bank het spaargeld van de consument nu minder hard nodig." Toch blijft de kredietrente op hetzelfde niveau hangen. Anders gezegd: banken geven consumenten steeds minder rente over hun spaargeld, maar lenen dat geld vervolgens niet goedkoper uit. Op die manier maken zij een dubbele winst. "Met een gedaalde Euribor, een historisch lage ECB-rente en een gedaalde spaarrente, wordt het tijd dat banken hun leentarieven naar beneden bijstellen", aldus Vernooij.

Winstmarge

Volgens vermogensadviseur Peter van der Slikke is de winstmarge op leenrentes sinds de kredietcrisis met gemiddeld 2,4% gestegen. "Banken leggen de rekening van de crisis bij hun klanten neer. Ze hebben te lijden gehad onder de kredietcrisis en willen nu zo snel mogelijk laten zien dat ze weer winstgevend zijn." Van Der Slikke pleit voor meer transparantie waar het gaat om de rentes die banken berekenen. "Vraag een eerlijke prijs voor een eerlijke service. Veel banken hanteren allerlei trucs waardoor weinig geïnformeerde klanten zonder onderhandelingspositie gewoonweg teveel betalen en dat is niet van deze tijd."

Financieel analist Jan-Willem Nijkamp denkt dat de rente op het doorlopend krediet op termijn weer zal gaan zakken, maar verwacht dat de situatie voorlopig hetzelfde blijft. "Banken zijn nog altijd bezig met het versterken van hun balansen. Wanneer banken weer wat gezonder zijn kunnen ze het zich permitteren om de leenrente te verlagen. Ik verwacht dat de situatie zich pas in de loop van 2010 zal normaliseren."