Tweede Kamer Verkiezingen 2023: Standpunten zorgverzekering per partij
De periode tussen half november en het einde van het jaar staat voor ons natuurlijk vooral in het teken van zorgverzekeringen vergelijken. Dit jaar vallen in deze periode echter ook de Tweede Kamer verkiezingen. Alle politieke partijen hebben plannen voor het zorgverzekeringstelsel. De één wil het grondig hervormen, de andere houdt het bij het bevriezen van het eigen risico en de eigen bijdragen. In dit artikel zetten we de plannen voor de zorgverzekering per partij op een rij. Zo kun je op 22 november een partij kiezen die op het gebied van zorgverzekeringen het best aansluit bij jouw wensen.
Standpunten zorgverzekering per politieke partij
We hebben voor dit artikel naar de verkiezingsprogramma’s gekeken van de politieke partijen die meedoen aan de Tweede Kamer verkiezingen 2023. We behandelen ze in volgorde van grootte in de peilingen (d.d. 25 oktober 2023).
VVD
De VVD behoudt het huidige zorgverzekeringsstelsel behouden. Wel wil de partij een aantal aanpassingen doorvoeren, waaronder:
- Het eigen risico voor een langere periode vastzetten en niet jaarlijks opnieuw vaststellen.
- Er komt een maximaal eigen risico per behandeling. Zo hoeven mensen niet meer één keer het hele eigen risico te betalen, maar betalen ze per behandeling een bedrag tot het maximale eigen risico is bereikt.
Bron: Verkiezingsprogramma VVD
Nieuw Sociaal Contract (NSC)
Nieuw Sociaal Contract (NSC), de nieuwe partij van Pieter Omtzigt, wil het zorgverzekeringstelsel uitgebreid aanpassen. In het verkiezingsprogramma staat onder meer:
- Er komt een collectieve basisverzekering met een basispremie die niet afhankelijk is van je inkomen. Dit wordt aangevuld met inkomensafhankelijke bijdragen en bijdragen uit de algemene middelen (betaald door de overheid).
- Zorgverzekeraars moeten vanaf 1 december de contracten met zorgverleners voor het komende zorgjaar rond hebben (nu is hier geen harde deadline voor).
- Er komt één jaarlijkse controle door de tandarts in het basispakket.
- De eigen bijdrage voor kraamzorg wordt afgeschaft.
- Er komt een eigen risico per behandeling. Je betaalt dus nooit meer in één keer je hele eigen risico bij een behandeling.
- De optie om het eigen risico vrijwillig te verhogen wordt afgeschaft.
Bron: Verkiezingsprogramma NSC
GroenLinks-PVDA
De combinatie GroenLinks-PVDA heeft in 2023 voor het eerst een gezamenlijk verkiezingsprogramma. Ook deze partij wil het huidige zorgverzekeringstelsel flink hervormen. Onder meer met de volgende plannen:
- Stapsgewijs de marktwerking uit het zorgstelsel halen en zorgverzekeraars omvormen tot publieke zorgfondsen.
- In de overgangsfase van zorgverzekeraars naar zorgfondsen krijgt in iedere regio de grootste zorgverzekeraar de taak om regionale zorgafspraken te maken met zorgaanbieders, die alle verzekeraars in die regio moeten volgen.
- Het eigen risico stapsgewijs afschaffen.
- Het vrijwillig eigen risico helemaal afschaffen.
- De nominale zorgpremie wordt verlaagd voor iedereen, waardoor ook de zorgtoeslag kan worden afgeschaft.
- Mondzorg, fysiotherapie en andere vormen van noodzakelijke zorg terugbrengen in het basispakket.
- De eigen bijdrage voor kraamzorg of een poliklinische bevalling afschaffen.
Bron: Verkiezingsprogramma GroenLinks-PVDA
PVV
De PVV, van Geert Wilders, heeft minder uitgebreide plannen voor het zorgverzekeringstelsel, maar wil ook een paar belangrijke veranderingen, zoals:
- Het eigen risico afschaffen.
- Financiële meevallers in de zorgkosten moeten gebruikt worden voor een lagere zorgpremie.
- De tandarts terug in het basispakket.
Bron: Verkiezingsprogramma PVV
BBB
De BoerBurgerBeweging (BBB) gooit het zorgverzekeringstelsel ook flink op de schop en heeft de volgende wensen:
- Marktwerking beperken door één basisverzekeringspolis wettelijk verplicht te maken en de verschillen in premies te maximeren.
- Terugkeer van mondzorg en meer fysiotherapie in het basispakket.
- Het eigen risico wordt sterk verlaagd en indien mogelijk de komende jaren afgeschaft.
Bron: Verkiezingsprogramma BBB
D66
D66 is juist vóór het behouden van het huidige zorgverzekeringstelsel, maar wel met enkele belangrijke aanpassen. Zo wil de partij:
- De zorgtoeslag afschaffen.
- Het eigen risico vasthouden op de huidige 385 euro per jaar.
- Zorgverzekeraars meer financiële compensatie geven om mensen met hoge zorgkosten te verzekeren.
Bron: Verkiezingsprogramma D66
Partij voor de Dieren
De Partij voor de Dieren is ook voor een forse verandering in het stelsel van zorgverzekeringen. In het verkiezingsprogramma worden onder meer de volgende punten genoemd:
- Eigen risico afschaffen.
- De eigen bijdrage voor chronisch zieken afschaffen.
- Het ziekenfonds moet terugkomen, met een uitgebreide dekking, ook voor mondzorg, fysiotherapie en (definitieve) anticonceptie.
- De premie wordt verlaagd en de inkomensafhankelijke bijdrage gaat omhoog. De zorgtoeslag wordt zo overbodig.
Bron: Verkiezingsprogramma Partij voor de Dieren
SP
De SP zet in het verkiezingsprogramma in op een rigoureuze verandering van het zorgverzekeringstelsel. Deze partij wil de marktwerking helemaal uit de zorg en komt met de volgende plannen:
- Het eigen risico afschaffen.
- Zorgstelsel vervangen door een Nationaal Zorgfonds.
- Ook de tandarts, de ggz en de fysiotherapie worden voortaan helemaal vergoed.
- Zorgpremies inkomensafhankelijk maken.
Bron: Verkiezingsprogramma SP
Volt
Ook de politieke partij Volt wil een paar belangrijke wijzingen doorvoeren, namelijk:
- Het middel PrEP (om een hiv-besmetting te voorkomen) komt in het basispakket.
- Preventie + acute mondzorg en anticonceptie komt ook in de basisverzekering.
- Nominale zorgpremie verlagen.
Bron: Verkiezingsprogramma Volt
ChristenUnie
De ChristenUnie wil een einde aan de marktwerking in de zorg en wil daarnaast:
- Het eigen risico tot 2028 vasthouden op de huidige 385 euro per jaar.
- De zorgtoeslag afschaffen.
- De maandelijkse zorgpremie verlagen naar 50 euro (is nu ongeveer 150 euro)
- Bovenop de premie een inkomensafhankelijke bijdrage voor zorg laten inhouden door werkgevers.
- De tandarts komt weer in het basispakket.
Bron: Verkiezingsprogramma ChristenUnie
CDA
Het CDA is op het gebied van zorgverzekeringen redelijk summier in het verkiezingsprogramma. De partij wil het huidige zorgverzekeringstelsel behouden en verder:
- Het eigen risico gelijk houden.
- De eigen bijdragen niet verhogen.
Bron: Verkiezingsprogramma CDA
Forum voor Democratie (FvD)
Ook Forum voor Democratie (FvD) wil het huidige zorgverzekeringstelsel behouden, maar wel met een minder prominente rol voor zorgverzekeraars bij de inkoop van zorg. In het verkiezingsprogramma staan deze standpunten:
- De positie van de zorgverzekeraar bij zorginkoop en contracteren van zorgverleners verdwijnt. Er komen vaste tarieven per behandeling.
- Het eigen risico gaat omlaag naar 200 euro.
Bron: Verkiezingsprogramma FvD
SGP
De SGP heeft in het verkiezingsprogramma geen specifieke plannen staan voor het zorgverzekeringsstelsel, het eigen risico en de zorgtoeslag.
Bron: Verkiezingsprogramma SGP
DENK
DENK wil het huidige zorgverzekeringstelsel niet afschaffen, maar wel de volgende wijzigingen doorvoeren:
- Het eigen risico helemaal afschaffen
- De tandarts en fysiotherapie in het basispakket
- Een lagere zorgpremie voor lage en middeninkomens
Bron: Verkiezingsprogramma DENK
JA21
JA21 schrijft in het verkiezingsprogramma weinig over het zorgverzekeringsstelsel, maar komt wel met de volgende plannen:
- De zorgtoeslag afschaffen
- Stimuleren van vrije artsenkeuze
Bron: Verkiezingsprogramma JA21
BIJ1
De politieke partij BIJ1 wil het huidige zorgverzekeringstelsel juist flink op de schop gooien en komt met deze voorstellen in het verkiezingsprogramma:
- Een Nationaal Zorgfonds opzetten dat de zorgverzekeraars gaat vervangen. Dit fonds wordt betaald via het belastingstelsel.
- Alle zorg en tandheelkunde wordt door dit fonds vergoed.
- Alle zorginstellingen komen weer in overheidshanden.
- Geen zorgpremies en eigen bijdragen meer.
Bron: Verkiezingsprogramma BIJ1
50PLUS
Tot slot is er nog het verkiezingsprogramma van 50PLUS. Hieraan staan deze aanpassingen voor de zorgverzekering:
- De tandarts komt weer in het basispakket.
- Het eigen risico wordt afgeschaft.
Bron: Verkiezingsprogramma 50PLUS